Door Redaktie
Inleiding en Methodologie
Deze politieke peiling voor de Nederlandse Tweede Kamerverkiezingen is opgesteld op 10 oktober 2025. De resultaten zijn gebaseerd op een geaggregeerde analyse van recente, openbaar beschikbare peilingen van toonaangevende Nederlandse onderzoeksinstituten, waaronder Ipsos I&O, Peil.nl en Verian.
De methodologie omvatte de volgende stappen:
- Dataverzameling: Verzamelen van de meest recente peilingen (eind september – begin oktober 2025) om een actueel beeld van het politieke landschap te krijgen.
- Gewogen Gemiddelde: Berekenen van een gewogen gemiddelde van de zetelprognoses, waarbij recentere peilingen een zwaarder gewicht kregen. Dit levert een robuustere schatting op dan een enkele peiling.
- Trendanalyse: Toepassen van kleine aanpassingen op basis van waarneembare trends (bijv. consistente groei of daling van een partij) en recente politieke gebeurtenissen.
- D’Hondt-stelsel: De resulterende zetelprognose is omgezet naar geschatte stempercentages. Vervolgens is de definitieve zetelverdeling berekend met het D’Hondt-stelsel, de officiële methode die in Nederland wordt gebruikt voor de toewijzing van Kamerzetels, inclusief de kiesdrempel van 0,67%.
Deze aanpak zorgt voor een peiling die niet alleen de laatste cijfers weerspiegelt, maar ook de onderliggende dynamiek en de formele kiesregels meeweegt.
Definitieve Zetelverdeling – 10 Oktober 2025
Onderstaande tabel toont de definitieve zetelverdeling na toepassing van het D’Hondt-stelsel. De analyse van de peilingtrends en de uiteindelijke berekening laten een aantal significante verschuivingen zien in het Nederlandse politieke landschap.
| Rang | Partij | Zetels | Verandering (t.o.v. gewogen peiling) |
|---|---|---|---|
| 1 | PVV | 26 | 0 |
| 2 | GL/PvdA | 24 | 0 |
| 3 | CDA | 24 | 0 |
| 4 | VVD | 14 | 0 |
| 5 | D66 | 13 | 0 |
| 6 | JA21 | 13 | 0 |
| 7 | BBB | 6 | 0 |
| 8 | SP | 6 | 0 |
| 9 | PvdD | 5 | 0 |
| 10 | DENK | 4 | 0 |
| 11 | FvD | 4 | 0 |
| 12 | Volt | 4 | 0 |
| 13 | SGP | 3 | 0 |
| 14 | CU | 3 | 0 |
| 15 | 50PLUS | 1 | 0 |
| – | NSC | 0 | 0 |
| Totaal | 150 |
Visuele Analyse
De volgende grafieken visualiseren de peilingtrends van de afgelopen weken en de uiteindelijke zetelverdeling na de D’Hondt-berekening.
Analyse van het Politieke Landschap
De huidige peilingen duiden op een versplinterd en dynamisch politiek landschap. Hieronder volgt een analyse van de belangrijkste ontwikkelingen:
De Dominantie van de PVV
De Partij voor de Vrijheid (PVV), onder leiding van Geert Wilders, blijft de grootste partij in de peilingen met 26 zetels. Hoewel dit een daling is ten opzichte van de piek na de verkiezingen van 2023, toont de partij een stabiele en aanzienlijke aanhang. De PVV heeft een sterke positie aan de rechterkant van het politieke spectrum, maar de vorming van een stabiele rechtse meerderheidscoalitie blijft een uitdaging.
Herstel van het CDA en de Strijd op Links
Een opvallende ontwikkeling is het sterke herstel van het Christen-Democratisch Appèl (CDA), dat in deze peiling op 24 zetels uitkomt. Dit is een aanzienlijke winst ten opzichte van hun resultaat in 2023 en plaatst hen op gelijke hoogte met de combinatie GroenLinks-PvdA (GL/PvdA), die eveneens 24 zetels behaalt. Deze twee blokken strijden om de positie van de op een na grootste fractie in de Kamer, wat cruciaal zal zijn voor de formatieonderhandelingen.
De Implosie van NSC
De partij Nieuw Sociaal Contract (NSC), die bij de vorige verkiezingen als grote nieuwkomer de Kamer binnenkwam, is in de peilingen volledig ingestort en staat nu op 0 zetels. Het vertrek van de partij uit de coalitie en het daaropvolgende vertrek van partijleider Pieter Omtzigt lijken het vertrouwen van de kiezers volledig te hebben ondermijnd. De kiezers die NSC hebben verlaten, lijken voornamelijk te zijn teruggekeerd naar het CDA en andere centrumrechtse partijen.
Stabiliteit in het Midden en de Groei van JA21
De VVD (14 zetels) en D66 (13 zetels) tonen een relatieve stabiliteit in het politieke midden. Een andere belangrijke trend is de gestage groei van JA21, dat in deze peiling uitkomt op 13 zetels. De partij profiteert mogelijk van kiezers die op zoek zijn naar een conservatief-liberaal alternatief voor de VVD en een minder uitgesproken rechts geluid dan de PVV.
Forum voor Democratie: Nieuwe Leiding, Stabiele Positie
Forum voor Democratie (FvD) behoudt met 4 zetels een stabiele positie in het rechtse spectrum, ondanks de recente leiderschapswisseling. Op 30 augustus 2025 nam Lidewij de Vos het lijsttrekkerschap over van Thierry Baudet, een significante verandering voor de partij. Deze wisseling lijkt vooralsnog geen grote impact te hebben gehad op de peilingcijfers, wat suggereert dat de FvD-achterban loyaal blijft aan de partij ongeacht de leider. Met 2,9% van de stemmen blijft FvD een relevante speler in het rechtse kamp en kan de partij een rol spelen in eventuele rechtse coalitievorming, hoewel de totale rechtse blok nog altijd tekortkomt voor een meerderheid.
Mogelijke Coalities
Met de huidige zetelverdeling is het vormen van een meerderheidscoalitie (76 zetels) een complexe puzzel. Geen van de voor de hand liggende blokken behaalt een meerderheid:
- Rechts (PVV, VVD, JA21, BBB): 59 zetels
- Rechts-plus (PVV, VVD, JA21, BBB, FvD): 63 zetels
- Centrum-rechts (VVD, CDA, D66, JA21): 64 zetels
- Progressief (GL/PvdA, D66, SP, PvdD, Volt): 52 zetels
- Breed centrum (GL/PvdA, CDA, VVD, D66): 75 zetels
Zelfs met toevoeging van FvD (4 zetels) aan het rechtse blok komt dit uit op slechts 63 zetels, nog altijd 13 zetels tekort voor een meerderheid. Een brede coalitie over het centrum komt met 75 zetels net één zetel tekort voor een meerderheid. Dit onderstreept de politieke fragmentatie en de uitdagingen die een toekomstige formateur te wachten staan. Een stabiele regering zal waarschijnlijk afhangen van de samenwerking tussen meerdere, ideologisch diverse partijen, mogelijk inclusief partijen uit verschillende politieke kampen.
Referenties
- Ipsos I&O. (2025, 8 oktober). Politieke peiling – Ipsos I&O 6 oktober 2025. Geraadpleegd op 10 oktober 2025, van https://206.wpcdnnode.com/ipsos-publiek.nl/wp-content/uploads/2025/10/rapport-politieke-peiling-okt-i-2025.pdf
- Wikipedia. (2025, 10 oktober). Opinion polling for the 2025 Dutch general election. Geraadpleegd op 10 oktober 2025, van https://en.wikipedia.org/wiki/Opinion_polling_for_the_2025_Dutch_general_election
- Kiesraad. (z.d.). Zetelverdeling Tweede Kamer. Geraadpleegd op 10 oktober 2025, van https://www.kiesraad.nl/verkiezingen/tweede-kamer/zetelverdeling