De “Nederlandse AI Fabriek in Groningen” is een grootschalig project dat tot doel heeft de digitale en strategische autonomie van Nederland op het gebied van Kunstmatige Intelligentie (AI) te versterken. Het is géén fabriek in de traditionele zin van het woord die producten maakt, maar eerder een innovatiehub en expertisecentrum.
Hier zijn de belangrijkste kenmerken en doelen:
- Innovatiehub en broedplaats: De AI-fabriek wordt een plek waar ondernemers, onderzoekers en overheden samenwerken aan de ontwikkeling van geavanceerde AI-modellen en -toepassingen. Het moet een broedplaats voor innovatie worden, waar kennis wordt gedeeld en geëxperimenteerd kan worden met AI-toepassingen.
- Supercomputer voor AI: Een cruciaal onderdeel van de fabriek is een krachtige supercomputer die specifiek is ontworpen voor het trainen en ontwikkelen van complexe AI-modellen. Dit biedt enorme rekenkracht die nodig is voor geavanceerd AI-onderzoek en -toepassingen.
- Betrouwbare datasets: De faciliteit zal toegang bieden tot grootschalige, betrouwbare Nederlandse en/of Europese databronnen die voldoen aan strenge Europese normen voor veiligheid, privacy en betrouwbaarheid.
- Expertisecentrum: Er zal een team van hoogwaardige AI-experts aanwezig zijn, ondersteund door een netwerk van onderzoekers en specialisten van kennisinstellingen (zoals universiteiten en TNO).
- Minder afhankelijkheid van buitenlandse techreuzen: Een belangrijke drijfveer achter de investering is het verminderen van de afhankelijkheid van landen als de Verenigde Staten en China, waar momenteel de meeste AI-innovaties vandaan komen. Nederland wil zo meer controle krijgen over zijn eigen data en technologische ontwikkeling.
- Toepassingsgebieden: De AI-fabriek zal zich richten op AI-ontwikkeling en onderzoek in diverse sectoren, waaronder defensie/veiligheid, maakindustrie, energie, gezondheidszorg, en landbouw.
- Investering en Locatie: Het project vertegenwoordigt een totale investering van naar verwachting €200 miljoen, afkomstig van het Rijk, de regio Groningen/Noord-Drenthe (via Nij Begun-middelen) en Europese cofinanciering. De beoogde locatie is de voormalige Niemeyer-tabaksfabriek in Groningen, die omgebouwd wordt tot een IT-hub.
- Tijdslijn: Als de Europese financieringsaanvraag wordt toegekend (besluit wordt in het najaar verwacht), start het expertisecentrum naar verwachting begin 2026 en draait de supercomputer eind 2026/begin 2027 op volle kracht.
Kortom, de Nederlandse AI Fabriek in Groningen is een strategische investering in een nationale AI-infrastructuur die de ontwikkeling, het onderzoek en de toepassing van geavanceerde AI op Nederlandse bodem moet versnellen en versterken.