Mentale Afwezigheid

AI (Kunstmatige Intelligentie) kan op verschillende manieren helpen om mentale afwezigheid (of verzuim door psychische klachten, zoals burn-out) van medewerkers te voorkomen. De kern ligt in het vroegtijdig herkennen van stresssignalen en het verbeteren van de werkomgeving en -processen.

Hier zijn de belangrijkste manieren waarop AI kan bijdragen:

1. Vroegtijdige Risicodetectie en Voorspelling
   AI-systemen kunnen patronen in gegevens analyseren die wijzen op toenemende stress of overbelasting, vaak lang voordat een medewerker zelf aan de bel trekt.

• Analyse van Werkgedrag: AI kan, met inachtneming van strikte privacyregels, geanonimiseerde of geaggregeerde gegevens uit verschillende bronnen analyseren, zoals:
• Veranderingen in communicatiepatronen: Een plotselinge verandering in taalgebruik of communicatiefrequentie (bijvoorbeeld op sociale media of interne platforms, mits met toestemming en geanonimiseerd) kan wijzen op stress.
• Gebruik van Digitale Tools: Patronen als zeer late e-mails, of juist een sterke afname van activiteit, kunnen een indicatie zijn.
• Verzuim- en Prestatiedata: Door deze data te koppelen met andere factoren kan AI psychisch verzuim helpen voorspellen.
• Welzijnsmonitoring via Apps/Wearables: Sommige systemen integreren met wearables (met vrijwillige deelname) om fysiologische data (slaap, hartslagvariabiliteit, activiteit) te analyseren en te waarschuwen bij langdurige stress.

2. Optimalisatie van Werk en Planning
AI kan de werklast en de planning optimaliseren om overbelasting te voorkomen en de autonomie te verbeteren.

• Slimme Taaktoewijzing en Prioritering: AI kan helpen bij het automatiseren van routinetaken, waardoor de werkdruk afneemt en werknemers zich kunnen richten op uitdagender en waardevoller werk. Het kan ook helpen bij het prioriteren van taken om stress te verminderen.
• Mensgerichte Roosterplanning: Geavanceerde planningssystemen kunnen rekening houden met het bioritme, mentale fitheid en persoonlijke voorkeuren van medewerkers (bijv. vermijden van te veel opeenvolgende late diensten of lange reeksen zonder rust), wat burn-out helpt voorkomen.
• Werkdruk Simulatie: AI kan de impact van verschillende scenario’s (bijvoorbeeld bij onderbezetting) op de werkdruk simuleren, zodat managers proactief maatregelen kunnen nemen voordat de stress escaleert.

3. Gepersonaliseerde Ondersteuning en Coaching

• AI-Coaches en Chatbots: Digitale tools kunnen laagdrempelig en direct persoonlijke adviezen en mentale ondersteuning bieden over werk-privébalans, ontspanning en veerkracht.
• Interventies op Maat: Op basis van de verzamelde (geaggregeerde) data kan AI aanbevelen welke teams of individuen baat zouden hebben bij specifieke workshops, trainingen (bijv. over stressmanagement) of professionele coaching.
  Belangrijke Overwegingen: Privacy en Ethiek
  De inzet van AI op dit gebied vereist een uiterst zorgvuldige aanpak om privacy en vertrouwen te waarborgen. Dit zijn cruciale voorwaarden:
• Transparantie en Communicatie: Medewerkers moeten precies weten welke data worden verzameld, waarvoor ze worden gebruikt en wie er toegang toe heeft.
• Anonimiteit en Aggregatie: Persoonlijke, gevoelige data (individuele stressscores) moeten anoniem blijven voor de werkgever. Werkgevers horen enkel geaggregeerde inzichten te ontvangen over teams of de organisatie, niet over individuen.
• Vrijwilligheid: Deelname aan AI-monitoring via bijvoorbeeld wearables moet altijd vrijwillig zijn.
• Menselijke Regie: AI moet een ondersteunende tool zijn, niet een surveillancemiddel. De uiteindelijke beslissing en actie (het voeren van een gesprek, aanpassen van werk) moeten altijd bij de leidinggevende of HR liggen, met respect voor de menselijke relatie.
  
• Kortom, AI kan een krachtige bondgenoot zijn in het creëren van een proactieve en gezondere werkomgeving, mits het op een ethische en mensgerichte manier wordt ingezet.